Nagroda „Złotego Jacka” 2015
Któż spośród siedlczan nie zna legendy o kowalu Jacku obdarzonym nadludzką siłą, którego podobizna w formie pozłacanej rzeźby Atlasa widnieje na szczycie siedleckiego ratusza?
Tragiczna postać ulubieńca księżnej Aleksandry Ogińskiej zainspirowała niegdyś prof. dr. hab. Piotra Matusaka – jednego z założycieli i wieloletniego prezesa Siedleckiego Towarzystwa Naukowego – do ustanowienia Nagrody „Złotego Jacka”, niezwykle ważnej dla miejscowych kręgów naukowych i kulturowych.
Nagrodę mogą otrzymać zarówno osoby indywidualne, jak też instytucje posiadające istotne osiągnięcia związane ze wspomnianą działalnością na rzecz lokalnej społeczności.
Tegoroczne posiedzenie Kapituły Nagrody „Złotego Jacka” odbyło się 12 października. Jury jednogłośnie przyznało Nagrodę w następujących kategoriach:
I.
Za wybitne osiągnięcia naukowe:
Prof. nzw. dr hab. Krystyna Wojtczuk
Profesor Krystyna Wojtczuk urodziła się i mieszka w Siedlcach, z dumą często podkreśla, że czuje się prawdziwą siedlczanką, silnie duchowo związaną ze swym ukochanym miastem. Jest także polonistką-językoznawcą, mogącą pochwalić się ponad 150 publikacjami naukowymi – książkami i artykułami. Spośród Jej najważniejszych prac autorskich oraz przez Nią współredagowanych warto wymienić następujące pozycje książkowe:
- Zachowania językowe nauczycieli w sytuacji lekcji szkolnej, t. I-II, Siedlce 1996.
- Język w mieście i jego okolicach, Siedlce 1998.
- Socjolingwistyczne aspekty funkcjonowania języka, Siedlce 2000.
- Moda jako problem lingwistyczny, Siedlce 2002.
- Funkcja emocjonalna jednostek językowych i tekstowych, Siedlce 2004.
- Wokół językowej funkcji emocjonalnej. Fakty dawne i współczesne, Siedlce 2006.
- Rejestr emocjonalny języka, Siedlce 2009.
- Polszczyzna trzech pokoleń. Podobieństwa i różnice, Siedlce 2011.
- Język a muzyka: ujęcie filologiczne i muzykologiczne, Siedlce 2014.
Zdecydowaną większość życia zawodowego Pani Profesor związała z obecnym Uniwersytetem Przyrodniczo-Humanistycznym w Siedlcach oraz z siedlecką polonistyką, gdzie występowała w roli nauczyciela akademickiego, wychowawcy młodzieży, promotora prac magisterskich i doktorskich. Pełniła także rozmaite funkcje kierownicze, m. in. przez dwie kadencje była prodziekanem Wydziału Humanistycznego i kierownikiem Katedry Językoznawstwa, a następnie Zakładu Językoznawstwa.
Profesor Wojtczuk należy do kilku towarzystw naukowych, przez szereg lat była prezesem Oddziału Siedleckiego Towarzystwa Kultury Języka. Jest również pomysłodawczynią rocznika językoznawczego „Conversatoria Linguistica”, znajdującego się na ministerialnej liście czasopism punktowanych.
II.
Za działalność popularyzującą wiedzę o regionie podlaskim:
Nadleśnictwo Siedlce
Nadleśnictwo Siedlce istnieje od 70 lat. Zarządza niemal 7,5 tys. ha lasów Skarbu Państwa i sprawuje nadzór nad 25,5 tys. ha lasów prywatnych.
Ważną formą działalności Nadleśnictwa jest edukacja i popularyzacja wiedzy o lesie jako środowisku przyrodniczym. Działalność ta kierowana jest do dzieci i młodzieży – od przedszkola przez wszystkie poziomy szkolnictwa, a także do osób dorosłych. Prowadzenie akcji edukacyjnych wymaga współpracy z licznymi i różnymi podmiotami – szkołami, harcerstwem, strażami pożarnymi, samorządem, ośrodkami kultury. Spoglądając na wielość i różnorodność podejmowanych przedsięwzięć, stwierdzić można, że stały się one jednym z priorytetów Nadleśnictwa. Dla przykładu:
- stworzono infrastrukturę służącą pracy edukacyjnej – izby edukacji leśnej, ścieżki edukacyjne,
- prowadzone są zajęcia zarówno we wspomnianych salach, jak i w szkołach, przedszkolach, w terenie,
- organizuje się warsztaty doskonalące dla nauczycieli,
- organizowane są konkursy przyrodnicze, plastyczne i literackie.
Nadleśnictwo widoczne jest również przy okazji odbywania się imprez miejskich.
Z danych statystycznych warto odnotować następujące przykłady wszechstronnego zaangażowania popularyzatorskiego Nadleśnictwa.
Corocznie w Nadleśnictwie:
- z edukacji leśnej korzysta ok. 3,5 tys. osób,
- w zajęciach terenowych uczestniczy ok. 650 osób,
- w zajęciach prowadzonych w salach edukacyjnych bierze udział ok. 1200 osób,
- z leśnikami spotyka się ok. 600 osób,
- do rozmaitych konkursów włącza się ok. 500 osób,
- w pozostałych akcjach aktywnie działa ok. 600 osób.
Wyjątkowo duża aktywność oraz autentyczne zaangażowanie Nadleśnictwa Siedlce w wielorakie formy działalności w pełni uzasadniają słuszność przyznania Nadleśnictwu Nagrody „Złotego Jacka”.
III.
Za szczególne osiągnięcia w dziedzinie kultury:
Bogusław Skarus
Od urodzenia mieszka w Siedlcach. Od wielu, wielu lat animator kultury, pracownik instytucji kulturalnych w Siedlcach, podróżnik, artysta fotografik. Do dziś pracownik Miejskiego Ośrodka Kultury. Pierwszy DJ w Siedlcach, współtworzył kultowy (jakby się dzisiaj powiedziało) w latach 70-tych młodzieżowy klub kultury SFINKS. Fotografią interesuje się od ponad 30 lat. Początkowo fotografował prawie wyłącznie krajobraz podlaski i mazowiecki.
Miłość do fotografii połączył z kolejną pasją – podróżami. I tak trwa to od 15 lat. Przemierzył już 5 kontynentów, pokazując piękno tych miejsc oraz życie spotkanych tam ludzi.
Odwiedził i uwiecznił na zdjęciach m.in. takie kraje, jak: Armenia, Austria, Birma, Boliwia, Brazylia, Bułgaria, Czechy, Ekwador, Finlandia, Francja, Gruzja, Holandia, Indie, Kambodża, Kolumbia, Laos, Mongolia, Nepal, Niemcy, Norwegia, Peru, Rosja, Rumunia, Słowacja, Szwajcaria, Szwecja, Tajlandia, Ukraina, Wenezuela, Węgry, Włochy.
Poza wystawami, wernisażami Bogusław Skarus chętnie spotyka się w szkołach
z dziećmi i młodzieżą, prowadząc działalność edukacyjną, opowiadając niezwykle barwnie o swoich podróżach i przeżyciach. Spotyka się też w innych środowiskach – domach kultury, w Uniwersytetach III Wieku.
Stypendysta Prezydenta Miasta Siedlce w dziedzinie fotografii w 2003 roku. Laureat nagrody Prezydenta Wawrzyn Siedlecki w 2011 roku. W bieżącym roku uhonorowany Nagrodą „Złotego Jacka”.
Dyplomy wraz ze statuetkami przedstawiającymi Złotego Jacka wręczono laureatom 16 października w Muzeum Regionalnym w Siedlcach, podczas jednej z sesji XVII już Festiwalu Nauki i Sztuki w Siedlcach. Uroczystość poprowadził mgr Sławomir Kordaczuk, wicedyrektor Muzeum oraz członek zarządu STN.
●●●
Rozdanie Nagrody „Złotego Jacka” poprzedziło zwiedzanie wystawy Barbary Wachowicz pt.
„Żar słowa i treści rozsądek”
Wystawione eksponaty zaprezentowała przybyłym gościom mgr Halina Budziszewska, kustosz z Działu Sztuki Muzeum Regionalnego i komisarz wystawy. Interesującym dopełnieniem wystawy był powiązany z nią tematycznie wykład dr Marzeny Kryszczuk, literaturoznawcy z Instytutu Filologii Polskiej i Lingwistyki Stosowanej UPH w Siedlcach, zatytułowany
Twarze Norwida
prof. nzw. dr hab. Violetta Machnicka
Prezes Siedleckiego Towarzystwa Naukowego
dr Tadeusz Boruta
Wiceprezes Siedleckiego Towarzystwa Naukowego
mgr Ewa Talacha-Koperkiewicz
Prezes Siedleckiego Stowarzyszenia Społeczno-Kulturalnego „Brama”
zdjęcia: Paweł Chodowski i Sławomir Kordaczuk